Θυμήθηκα τον Δημήτρη Ποταμίτη από μια συνέντευξη που βρήκα τυχαία στο διαδίκτυο. Ασκητική, αιρετική μορφή, των εφηβικών και ενήλικων χρόνων μου. Ένας αιώνιος, περίεργος και καλλιτεχνικά ευαίσθητος έφηβος. Παιδί ακόμα βλέποντας παιδικές παραστάσεις του, ανίδεος από θέατρο, τον προσέγγιζα με την καρδιά ενός πιτσιρικά που μπορεί να διακρίνει την ειλικρίνεια μέσα στο πάθος για την τέχνη.

Μέσα από την τέχνη του, διαισθανόμουν αυτή την παράξενη επαναστατική και παθιασμένη ερωτική σχέση που είχε με την Ελλάδα, αυτός ο μικρός λαός, ο μέγας, και οι μεγάλοι διανοούμενοι που εμπνευστήκαν από αυτόν για μεταδώσουν το ελληνικό μέσα στο  οικουμενικό και να ανακαλύψουν στο παγκόσμιο μέσα στη μικρή εθνική γωνίτσα μας! Κατανοούσα την απελπισία του για μια Ελλάδα που χανόταν μέσα στην καταναλωτική ευτέλεια και στη σαχλαμάρα του θεάματος. Πονεμένος θυμός και θυμωμένος πόνος. Πατριώτης και καθόλου σωβινιστής! πως θα μπορούσε άλλωστε να είναι σωβινιστής ένα άνθρωπος που παιδί ακόμα, «έντυνε» τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα της Κύπρου με την Τέχνη και την αθωότητα της αντίστασης, από παιδιά του Δημοτικού και του Γυμνασίου!!!

Πρωτοποριακός και ο οξυδερκής, μέσα από το σπίτι του, το Θέατρο Έρευνας στα Ιλίσια, μας ταξίδευε στον κόσμο του ονείρου και της κριτικής!

Σε μια συνέντευξή του είχε πει: «Σαν Kύπριος που μεγάλωσε με μονομανίες και ιδεολογίες σε μια χώρα που εξακολουθεί να έχει εθνικά ιδεώδη, δεν μπορούσα να μη γίνω ιδεολόγος. Είναι στάση ζωής αυτό. Ως ιδεολόγος και κυπριακό μουλάρι, είχα βάλει στόχο να μην κάνω κάτι αν δεν μου αρέσει. Δεν με ενδιέφερε αν θα πεινάσω. Είχα μια ακαταδεξία στα εύκολα, που στην Eλλάδα ήταν και τα εμπορικά»….

Σπαρακτικά διορατικός για την κατρακύλα και την παρακμή της Ελλάδας που την έβλεπε να έρχεται, ο Ποταμίτης στο θεατρικό έργο του, «ο Έλληνας βάτραχος», περιγράφει και εντοπίζει με τον λυρικό και συμβολικό λόγο του τις αιτίες μέσα από τις οποίες η «Πόλις Εάλω»!  Και γράφει: «Τέλος θα ήθελα να δηλώσω ότι δεν έχω άλλο στο νου μου «πάρεξ ελευθερία και γλώσσα», δηλαδή Ελλάδα. Κι αν είμαι κάποτε πικρός, είμαι από αγάπη. Η αυτοκριτική, μόνο αν είναι βασανιστική μπορεί να είναι ωφέλιμη. Άλλωστε ο χειρότερος εχθρός του πατριωτισμού είναι ο σοβινισμός».

Στον «Έλληνα βάτραχο», μετά από μια βιβλική καταστροφή, ο μόνος επιζήσας νεοέλληνας ο Χ, μισολιπόθυμος, βρίσκεται πάνω στα μάρμαρα της στέγης του Παρθενώνα. Δίπλα του ένα μπαούλο. Βρίσκει έναν βάτραχο που τον ονομάζει Διογένη και αρχίζει να του εξιστορεί την ιστορία μας, με τον δικό τους τρόπο:

Απόσπασμα από τον «Έλληνα βάτραχο»:

«Ο μύθος των αγαλμάτων»

«-Δεν μπορώ να το πιστέψω, Διογένη, δεν μπορώ να το πιστέψω! Εσύ το πιστεύεις; Πιστεύεις ότι είμαστε ζωντανοί, ότι βρισκόμαστε εδώ, ότι βιώνουμε αυτό το παράλογο; Βρε συ, μπας κι είμαστε πεθαμένοι; Μπας κι ότι βλέπουμε, ό,τι ακούμε, ό,τι ζούμε, όλη αυτή η αναρχία γύρω μας, η φυσική αναρχία, δεν είναι παρά ο εφιάλτης των νεκρών; Μπας κι όλα αυτά τα τελεσίδικα που τα μισώ ακριβώς γιατί είναι τελεσίδικα, δεν υπάρχουν στ’αλήθεια; Μπας κι ο κόσμος είναι όμορφος και λογικός, η πατρίδα όμορφη και αιώνια; Μπας κι ο εφιάλτης είναι εδώ, τώρα, το σήμερα, όχι το χτές; 

Τσίμπα με, τσίμπα με να δω αν είμαι ζωντανός! Αλλά όχι, γιατί πάλι μπορεί να΄ναι κι αυτό ένα μέρος του εφιάλτη…Δεν υπάρχει τρόπος να ανακαλύψω τι συμβαίνει…Το σήμερα είναι αβάσταχτο λόγω του χτες ή λόγω του εαυτού του; Θε μου, ας γίνει να γυρίσει η Πατρίδα πάλι πίσω. Να γυρίσει πάλι πίσω η πρώτη μου νιότη. Τότε που αγάπησα την Άννα… Τότε που ο Σπύρος μ’έμαθε πόσο δύσκολο πράμα είναι να είσαι άντρας…

Τότε που ο δάσκαλός μου, ο κυρ Παναγιώτης, μ’έμαθε πως πατριδογνωσία σημαίνει να αγαπώ τη γλώσσα μου. Τότε που ο Μάνος μ’έμαθε να είμαι ερωτικός, γι’αυτό και αβάσταχτα ασκητικός…Τότε που ο Γιάννης μ’έμαθε με δυο πινελιές σε μια σπασμένη στάμνα, να αφουγκράζομαι τη φωνή των πραγμάτων…Η κυρα-Μαρία να είμαι σεμνός αλλά περήφανος, παγκόσμιος αλλά Έλληνας…Τότε που…Τότε που…Πότε; Χτες ή αύριο;

Συνέβησαν; Θα συμβούν; Που είστε αγάπες μου; Που πήγατε; Έι…Έι…Γιατί δεν απαντάτε; «Ό,τι αγάπησες είναι καλά κλεισμένο μες την πέτρα. Περιμένει να το λευτερώσεις!» Στην πέτρα…Εκεί όλοι οι φίλοι μου…Εκεί ο Σοφοκλής, εκεί ο Όμηρος, ο Πλάτωνας και Μακρυγιάννης, ο Καραϊσκάκης, ο Θεόφιλος, ο Διόνυσος, ο Καραολής εκεί και ο Δημητρίου! Εκεί…Στην πέτρα!

Εκεί και οι ακρογιαλιές της Αμμοχώστου! Ξέρεις Διογένη, τα αγάλματα δεν τα σμιλεύει ο καλλιτέχνης, αυτό είναι ψέμα! Τα αγάλματα υπάρχουνε μέσα στην πέτρα! Ο καλλιτέχνης πρέπει να τα απελευθερώσει από την πέτρα! Έχουμε πολλή δουλειά το ξέρεις;

Δημήτρης Ναπ.Γ