«Η κουκουβάγια, το πουλί της γνώσης και της σοφίας, πετάει το σούρουπο»
Georg Wilhelm Friedrich Hegel – [Έγελος] (1770 – 1831).

Και να την, αισθητικά και συμβολικά, η «σοφία» της παλιάς γειτονιάς μας, της κοινότητάς μας. Συναντά νέους διαδρόμους έκφρασης και σκέψης στο άστατο περιβάλλον της κρίσης που περνάμε. Αυτό το εικαστικά αριστούργημα, στην συμβολή των οδών Κωνσταντίνου Παλαιολόγου και Σάμου – σε τόπους ζωής και ατέλειωτου παιγνιδιού για μένα και τους αγαπημένους φίλους μου- όρμηξε να συνεχίσει την μυθοπλασία της παλιάς γειτονιάς μας , εκεί στον Άγιο Παύλο, κοντά στην πλατεία Βάθη.
Κι αν μου ήρθε στο μυαλό ο …Γερμανός φιλόσοφος Χέγκελ, είναι επειδή τώρα, μετά τα γκρίζα, αλλά και παιδευτικά χρόνια της μεταπολίτευσης που ζήσαμε σ’αυτή τη γωνιά της Αθήνας, συναντηθήκαμε πάλι οι παλιοί φίλοι. Χωνεύουμε ιδέες, αντιθέσεις, σκέψεις και συναισθήματα, τσακωνόμαστε και αγαπιόμαστε, φιλιώνουμε, μέσα στο σούρουπο που περνά ο τόπος μας. Η κουκουβάγια, το πουλί της σοφίας, της θεάς Αθηνάς και του Χέγκελ, μοιάζει να είχε φωλιάσει στην γειτονιά μας, από παλιά. Από τη δεκαετία του ΄70 και πιο έντονα αυτή του ΄80, βιώναμε τη …ζωή, χωρίς καλά-καλά να καταλαβαίνουμε τις αλλαγές του τόπου, μα και του κόσμου, ολάκερου.
Στις μέρες μας, ολοκληρώνεται, τελειώνει μια πραγματικότητα που γνωρίσαμε και η σκέψη μοιάζει αν όχι πιο σοφή, τουλάχιστον πιο γνήσια. Είναι η κουκουβάγια της φρόνησης και της πολυμάθειας, που αρχίζει να πετά, τούτη την ώρα, θέλοντας να εξηγήσει το καινούριο, όταν έχει ολοκληρωθεί η προηγούμενη πραγματικότητα. Νιώθω, σαν να βλέπουμε και νιώθουμε καλύτερα, αυτή την ώρα που πέφτει το σούρουπο.
«…η σκέψη του κόσμου, η φιλοσοφία εμφανίζεται πρώτα τη στιγμή που η πραγματικότητα έχει εκπληρώσει τη διαδικασία του σχηματισμού της και είναι εντελώς ολοκληρωμένη… Όταν η φιλοσοφία βάφει τα γκρίζα αντικείμενά της γκρίζα, μια μορφή ζωής έχει ήδη ξεπεραστεί και δεν μπορεί πλέον να αναζωογονηθεί μα μόνο να γνωστεί· η κουκουβάγια της Αθηνάς πετά μόνο όταν πέφτει το σούρουπο».
Με διπλό τρόπο, καταλαβαίνω τα λόγια του φιλόσοφου Χέγκελ. Δεν μπορούμε να φιλοσοφήσουμε, να εξηγήσουμε το μέλλον, παρά μόνο όταν έχει συντελεστεί το παρελθόν. Και μπορείς να γνωρίσεις καλύτερα τα πράγματα, παρά μόνο μέσα στο σκοτάδι, (μέσα στην κρίση, την προσωπική αλλά και τη συλλογική που περνά η πατρίδα μας), μετά από μια ολόκληρη μέρα που έχει περάσει. Τότε που έχεις δει στο φως πολλά ερεθίσματα, τα οποία όμως δεν μπορείς να τα κατανοήσεις ή να τα φιλοσοφήσεις, δηλαδή δεν μπορείς να φτάσεις κοντά στη γνώση τους.
Αισθάνομαι, λοιπόν, ότι μπορώ να μιλώ έτσι και να κατανοώ πλευρές της ζωής, ακριβώς επειδή, έζησα ότι έζησα στην πλατεία του Αγίου Παύλου! Είμαι ευγνώμων, γιατί η πλατεία μου έμαθε τον …Χέγκελ, με τον δικό της μοναδικό τρόπο. Τον λαϊκό, τον βιωματικό, τον άξεστο και τον ευγενικό, τον πικρό και τον γλυκό, με την ματαίωση και την ελπίδα. Με τους λαϊκούς και τους «αστούς» της, με τους γραμματιζούμενους και τους «αμόρφωτους» σοφούς της, με τους «χαφιέδες» και τους επαναστάτες της, με τα καφενεία, τα σφαιριστήρια και τα μικρομάγαζα. Με την ασφάλεια της πλατείας και των γονιών που ήταν γονείς για όλα τα παιδιά της πλατείας. Με την λαχτάρα να γνωρίσεις καινούριες γειτονιές, με το ποδόσφαιρο και τις μουσικές της, με τους «τρελλούς» της και τους σώφρονες, με τους καθωσπρέπει και τους άσωτους….με τα όλα της!
Το εγκαταλελειμμένο νεοκλασικό, εξελίχθηκε σε κάτι «μοντέρνο» χωρίς να χάσει την παραδοσιακή του φόρμα. Ο «εκσυγχρονισμός της παράδοσης» είναι τούτο το έργο τέχνης. Το νέο, που βγαίνει μέσα από το παλιό χωρίς να χάνει τις ρίζες και τις πτυχές του. Το δημιούργησε καλλιτέχνης από το …Μπαλί, που ζει στην Αθήνα. Μπορεί να δηλώνει μεταμοντέρνος, μπορεί να είναι κιόλας, αλλά σίγουρα δεν είναι υπερ-μοντέρνος. Και δω ο καλλιτέχνης αυτός, συνάντησε τη «φιλοσοφία», τη λαϊκή σοφία, την αλήθεια μιας γειτονιάς, που ο παιδικός φίλος Μάριος Στρόφαλης, ζύμωσε σε ένα ολόκληρο καλλιτεχνικό φεστιβάλ, το «Μικρό Παρίσι των Αθηνών». Το πνεύμα του οικουμενισμού μέσα στο ελληνικό και η «νεοκλασσική» ελληνική σκέψη που είναι οικουμενική. Τώρα που η αντίσταση είναι ένα παρατεταμένο αντάρτικο, και χρειάζεται εξαιρετικά καλή όραση μέσα σε γκρίζο και σκοτεινό τοπίο.
«H κουκουβάγια συμβολίζει την σοφία και την ίδια στιγμή είναι το σύμβολο της θεάς Αθηνάς, αυτής που έδωσε το όνομα της στην πόλη της Αθήνας. Από την άλλη η κουκουβάγια ως πουλί είναι διάσημη για την εξαιρετικά καλή όραση της σε μακρινές αποστάσεις ιδιαίτερα σε χαμηλό φωτισμό. Σήμερα η Ελλάδα, και όχι μόνο, βιώνει μία πολύ σκοτεινή φάση και νομίζω ότι είναι ώρα για εμάς να θυμηθούμε την σοφία αυτού του πλάσματος». street artist WD.
⌈Η εικαστική παρέμβαση, εντάσσεται στο πλαίσιο του φεστιβάλ «Το μικρό Παρίσι των Αθηνών». Το γκράφιτι, φιλοτέχνησε ο street artist WD, και πηγή έμπνευσης του αποτέλεσε η φράση του Τζίμι Χέντριξ «Knowledge speaks – Wisdom listens» δηλαδή «H γνώση μιλάει, η σοφία ακούει»⌋
Κωνσταντίνος Καβάφης «Η Πόλις»
Είπες· «Θα πάγω σ’ άλλη γη, θα πάγω σ’ άλλη θάλασσα.
Μια πόλις άλλη θα βρεθεί καλλίτερη από αυτή.
Κάθε προσπάθεια μου μια καταδίκη είναι γραφτή·
κ’ είν’ η καρδιά μου — σαν νεκρός — θαμένη.
Ο νους μου ως πότε μες στον μαρασμόν αυτόν θα μένει.
Όπου το μάτι μου γυρίσω, όπου κι αν δω
ερείπια μαύρα της ζωής μου βλέπω εδώ,
που τόσα χρόνια πέρασα και ρήμαξα και χάλασα.»
Καινούριους τόπους δεν θα βρεις, δεν θάβρεις άλλες θάλασσες.
Η πόλις θα σε ακολουθεί. Στους δρόμους θα γυρνάς
τους ίδιους. Και στες γειτονιές τες ίδιες θα γερνάς·
και μες στα ίδια σπίτια αυτά θ’ ασπρίζεις.
Πάντα στην πόλι αυτή θα φθάνεις. Για τα αλλού — μη ελπίζεις—
δεν έχει πλοίο για σε, δεν έχει οδό.
Έτσι που τη ζωή σου ρήμαξες εδώ
στην κώχη τούτη την μικρή, σ’ όλην την γη την χάλασες.
Δημήτρης Ναπ.Γ