Η απόρριψη της «επιστημονικής αλαζονείας» ως προϋπόθεση, για την σωτηρία του Προμηθεικού έργου του Μαρξ.
Σύμμαχός μου ο …Μάρξ, επαναλαμβάνοντας την τετριμμένη φράση του: «Δεν είμαι μαρξιστής». Μια καραμέλα που πιπίλιζαν, για δεκαετίες ολόκληρες, πολλοί «επαναστάτες μαρξιστές» ντόπιοι και αποικιακοί, νάρκισσοι σωστοί, μπροστά στον θεαματικό καθρέπτη του ορθόδοξου ή ανορθόδοξου «μαρξιστή» για να εντυπωσιάζουν στα αμφιθέατρα και στις παρέες. Μάλλον, από «αριστερή» αυταρέσκεια, παρά από γνήσιο ενδιαφέρον να κατανοήσουν την προέλευση της … καραμέλας, που θα οδηγούσε και σε μια δύσκολη και γενναία προσπάθεια να προσεγγίσουν τον ίδιο τον Μάρξ. Μια προσπάθεια που απαιτεί μπόλικη απομυθοποίηση τσιτάτων και θεωρίας, αλλά και αυτογνωσία.
Ο σκληρός πυρήνας, που υποβοήθησε την λοξοδρόμηση της σοφίας του Μάρξ σε μονοπάτια ολοκληρωτικών ερμηνειών από τον Μαρξισμό (και ιδιαίτερα από την Δυτική και λογοκρατική εκδοχή του και τη δογματική σοβιετική ερμηνεία του), εντοπίζεται στη φράση «επιστημονικός σοσιαλισμός«. Η «ιδιοκτησία» της απόλυτης επιστήμης για τον σοσιαλισμό, περιείχε από τα γεννοφάσκια της, την ολοκληρωτική και αλαζονική παραδοχή της απόλυτης σοσιαλιστικής αλήθειας, ενώ όλες οι άλλες απόπειρες «σοσιαλισμού» ή «κομμουνισμού» είναι …απλές οδοντόκρεμες.
Θυμάμαι πόσο δύστροπα, δεχόμουν τον όρο «ουτοπιστές σοσιαλιστές» για τους πρώτους αναρχοσοσιαλιστές. Αν και ήμουν παραδομένος σε μια «μαρξίζουσα» κυριαρχική μέθη, ένιωθα τον περιφρονητικό και περιπαικτικό προσδιορισμό της λέξης «ουτοπιστές». Δεν αναφερόταν σε αναζητητές της επαναστατικής ουτοπίας, αλλά σε κάποιους οραματιστές, συμπαθείς μεν, αλλά ανεδαφικούς ερασιτέχνες της επαναστατικής αλλαγής, χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση. Και επειδή την επιστήμη την κατέχουν μόνο οι Μαρξιστές, όλες οι άλλες θεωρίες είναι «ψευδείς συνειδήσεις», δηλαδή παράγουν ιδεολογία και όχι επιστήμη!
Ιδιαίτερα η δυτική εκδοχή του Μαρξισμού (με τον Αλτουσέρ καθοδηγητή), δημιούργησε ένα νέο πολιτιστικό καθεστώς «πίστης», σε μια ολοκληρωτική επαναστατική αλήθεια. Βαθιά επηρεασμένης από την σιδερένια Λογική του Καρτεσιανού πνεύματος και της χρησιμοθηρικής ερμηνείας του Διαφωτισμού ως λατρεία της «προόδου» και της ανάπτυξης χωρίς όρια. Οι «μαρξιστές» ποιμένες της, κατείχαν την απόλυτη επιστημονική αλήθεια, όπως οι θρησκευόμενοι, τους οποίους λοιδορούν, χωρίς μάλιστα να τους φτάνουν κάποιες φορές σε ανθρωπιά ή πνευματικότητα.
Η περιφρόνηση στην δυνατότητα αυτόνομης απελευθέρωσης του ανθρώπου, περπατούσε αγκαλιά με την ιδιοκτησία της «επιστημονικής» γνώσης της μαρξιστικής νομοτέλειας. Το έδαφος είχε στρωθεί, ώστε να ριζώσει ο «Μαρξισμός» σε ολότελα ολοκληρωτικά και εγωκεντρικά μονοπάτια.
Η μονοδιάστατη και αποκλειστική ερμηνεία και αναγωγή των πάντων στο πασπαρτού της ταξικής πάλης(η οποία αναμφισβήτητα παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο) και στη νομοτέλεια της αναπόφευκτης επικράτησης του «επιστημονικού» σοσιαλισμού, υποβάθμιζε εντέλει την ίδια την ελεύθερη βούληση του επαναστατικού υποκειμένου. Παράλληλα, ανέδειξε την οικονομία σε κυρίαρχη αξία για την απελευθέρωση του ανθρώπου, με τη φάτσα ενός χυδαίου και άψυχου οικονομισμού. Έτσι, υποβάθμισε τις υπόλοιπες οντολογικές πτυχές του ανθρώπου, την ψυχολογία, το φύλο, την ηλικία, την σεξουαλικότητα, την σχέση με τη φύση, την εθνική καταγωγή, ως στοιχεία που διαμορφώνουν την βούληση του ανθρώπου για αλλαγή της κοινωνίας.
Αν η εποχή μας, δείχνει την κρίση που περνά η εποχή της νεωτερικότητας και ο Διαφωτισμός που επικράτησε με την αντιδραστική πλευρά του, τότε ο αντίστοιχος δογματικός «Μαρξισμός», ελπίζουμε να κλείνει τον ιστορικό του κύκλο μαζί με τα απομεινάρια ενός αντι-ανθρώπινου δυτικού πνεύματος, όπως αυτό εξελίχθηκε στα στερνά του χρόνια. Τότε μόνο, ίσως, μπορεί να προσεγγίσουμε ξανά τον κορυφαίο (μ’όλες τις αντιφάσεις και περιορισμούς του) διανοητή τούτου του κόσμου, κρατώντας τις απελευθερωτικές παρακαταθήκες του, για να τις συνθέσουμε με τον πλουραλισμό των πλούσιων ρευμάτων για την κοινωνική αλλαγή.
Δημήτρης Ναπ.Γ.
Χρήσιμοι συνωμότες στην απόπειρα αυτή:
Χέρμπερτ Μαρκούζε, Γκύ Ντεμπόρ, Ζαν Κλώντ Μισεά, Τζώρτζ Όργουελ, Αντόν Πάνενουκ, Ραούλ Βανεγκέμ, Γιώργος Καραμπελιάς, Βίλχελμ Ράιχ, Κώστας Παπαιωάννου, Ζακ Ελλύλ, Αλμπέρ Καμύ, Νίκος Ψυρούκης, Αντρέ Γκόρζ, Μέγας Βασίλειος, Μάο Τσε Τούνγκ, Άρης Αλεξάνδρου, Μιχάλης Ν. Ράπτης( Πάμπλο), Κορνήλιος Καστοριάδης, Ευτύχης Μπιτσάκης, Φρανκ Ζάππα, Χρόνης Μίσσιος, Μαρίνος Αντύπας, Παναγιώτης Κονδύλης, Ιωσήφ Μομφεράτος, Νίκος Σβορώνος, Ερνστ Μπλόχ και ……τόσοι άλλοι.