Η εθνική τραγωδία που εξελίσσεται στο ανθρακωρυχείο της Τουρκίας, στη Σόμα, βορειοανατολικά της Σμύρνης, είναι άλλο ένα μόνο επεισόδιο στη μακραίωνη πάλη ανάμεσα στην εργασία και το κεφάλαιο. Σίγουρα οι παράμετροι του συγκεκριμένου «ατυχήματος» δεν εξαντλούνται στην αντίθεση αυτή, όμως στο διάβα του χρόνου αυτή παραμένει κυρίαρχη, βλέποντας τα πράγματα με το φακό της ιστορίας. Το «θαύμα» του Ερντογάν, …θαυμαστό στη Δύση, ως ένα μοντέλο «ισλαμικού εκσυγχρονισμού» και ιδιωτικοποιήσεων αρχίζει να δείχνει τα όριά του, από τη στιγμή που – παρά τις πολιτισμικές και κοινωνικές διαφοροποιήσεις – η εκμετάλλευση των εργαζομένων από την κυριαρχία του κεφαλαίου και της εξουσίας, είναι κοινή, παλιότερα και τώρα.
Όπως στις 8 Ιουνίου 1917, στη Μοντάνα των Η.Π.Α, 800 μέτρα κάτω από τη γη, όταν παίρνει φωτιά το ορυχείο Speculator. Ελάχιστοι μόνο εργάτες βγαίνουν ζωντανοί. 164 νεκροί. Η οργή των εργατών είναι εκρηκτική. Μια μερίδα εργατών, ανάμεσά τους ο Τομ Κάμπελ και ο Τζόν Σάνον της IWW (το αμερικανικό συνδικάτο Βιομηχανικών Εργατών του κόσμου, που ιδρύθηκε το 1905) παίρνουν την ευθύνη και σχηματίζουν ένα νέο συνδικάτο που διεκδικεί άμεσα τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και ασφάλειας, μισθολογικές αυξήσεις και αναγνώρισης της συνδικαλιστικής οργάνωσης. Το σύνθημα της απεργίας ρίχνεται στη μάχη, πάνω από τα πτώματα της τραγωδίας. Η εργοδοσία κινητοποιεί το πολιτικό της δεκανίκι και απευθύνεται στην Ουάσινγκτον, απαιτώντας την καταστολή της IWW, από την Ομοσπονδιακή αστυνομία. Ο Ουίλιαμ Κλάρκ, πρώην ηγεμόνας του χαλκού, δηλώνει πως προτιμάει να κλείσει τις στοές παρά να αναγνωρίσει «τους αναρχικούς ηγέτες του συνδικάτου». Ελπίζει ακόμα και στην επέμβαση του στρατού για να εξορίσει τους απεργούς, όπως έγινε στο Mπίσμπι της Αριζόνα.
Η παθητικότητα των αρχών, αναγκάζει το αφεντικό της Anaconda Copper Mining, να φέρει μπράβους και να μισθώσει ντετέκτιβς του πρακτορείου Πίνκερτον, οι οποίοι λειτουργούν ως προβοκάτορες διεισδύοντας στο συνδικάτο. Μια τέτοια αποστολή, είχε αρχικά, ανατεθεί στο μετέπειτα διάσημο συγγραφέα αστυνομικών μυθιστορημάτων, Ντάσιελ Χάμετ («Το γεράκι της Μάλτας, ο Κόκκινος θερισμός, κ.α) που τότε δούλευε ως ντετέκτιβ. Ο Φρανκ Λιτλ, από τους πιο χαρισματικούς συνδικαλιστές της IWW, λιντσάρεται από τους τραμπούκους των αφεντικών. Η απεργία οδηγείται στο τέλος της. Η IWW, θα ριζώσει στην περιοχή του Μπάττ της Μοντάνα, αλλά η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση θα βρει ευκαιρία, ώστε να ξεκινήσει μια πανεθνική εκστρατεία εναντίον του ανατρεπτικού συνδικάτου.Εκατοντάδες αγωνιστές, θα συλληφθούν για σαμποτάζ ή κατασκοπεία και θα μείνουν πολλούς μήνες στη φυλακή. Μετά το 1918, η καταστολή θα είναι ακόμα πιο άγρια. Όσο για τον Ντάσιελ Χάμετ, θα εκμυστηρευτεί στην σύντροφό του Λίλιαν Χέλμαν ( η διάσημη συγγραφέας ) ότι στέλεχος της Anaconda θα του προσφέρει 5000 δολάρια για να δολοφονήσει τον Λίτλ. Η Χέλμαν θα γράψει για τον Χάμετ : «…πιστεύω πως από εκείνη τη στιγμή και μετά ήταν πεπεισμένος πως ζούμε σε μια διεφθαρμένη κοινωνία. Και τελικά έφθασε να πειστεί πως μόνο μια κομμουνιστική επανάσταση θα μπορούσε να σαρώσει αυτή τη διαφθορά».
Δημ.Ναπ.Γ